హైకోర్టు తీర్పుతో విద్యార్థులకు స్పష్టత
తెలంగాణలో ఇంటర్మీడియట్ చదివిన విద్యార్థులు, తాము ఆంధ్రప్రదేశ్‌కి చెందినవారిగా పరిగణించాలంటూ హైకోర్టును ఆశ్రయించారు. ఈ నేపథ్యంలో విద్యార్థి తల్లి లేదా తండ్రి స్వస్థలం ఏపీ అయితే, విద్యార్థి అక్కడకు చెందినవాడిగా పరిగణించవచ్చు అని ఏపీ హైకోర్టు స్పష్టం చేసింది. దీంతో NEET వంటి ప్రవేశ పరీక్షల్లో రాష్ట్రస్థాయిలో లోకల్ క్వోటాలో పాల్గొనడంపై ఏ విధమైన అవరోధం ఉండకూడదని తీర్పునిచ్చింది. ఇది ప్రస్తుతం దరఖాస్తు చేసుకుంటున్న అనేకమంది విద్యార్థులకు ఊరట కలిగించిందని చెప్పాలి.
ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం 2025–26 విద్యా సంవత్సరం నుంచి కొన్ని మార్పులు తీసుకొస్తోంది. వాటిలో ముఖ్యమైనది, ఇంటర్మీడియట్ చదువు ఇతర రాష్ట్రాల్లో చేసినా, వారు APకి చెందినవారైనా, వారికి స్థానిక హక్కులు కల్పించాల్సిన అవసరం లేదని స్పష్టం చేసింది. ప్రభుత్వ ప్రకటన ప్రకారం, నాన్ లోకల్ కోటా కేవలం ఇతర రాష్ట్ర విద్యార్థులకు వర్తిస్తుంది. తెలంగాణలో చదివిన ఏపీ విద్యార్థులు కూడా ఈ కేటగిరీకి వస్తారని పేర్కొనడం, పెద్ద చర్చకు దారితీసింది. అయితే హైకోర్టు తీర్పు దీనికి భిన్నంగా ఉండటంతో స్పష్టతకు మార్గం సృష్టించింది.
ఏపీ రాష్ట్ర విద్యా నిబంధనల ప్రకారం, ఒక విద్యార్థి ఏదైనా ప్రాంతంలో (ఉదాహరణకు తెలంగాణ లేదా కర్ణాటక) కనీసం 4 సంవత్సరాలపాటు నిరంతరంగా చదివినట్లయితే, అతను ఆ ప్రాంతానికి స్థానికుడిగా పరిగణించబడతాడు. ఈ నిబంధన ప్రత్యేకంగా వైద్య, ఇంజినీరింగ్, ఇతర ప్రొఫెషనల్ కోర్సులలో ప్రవేశాల సమయంలో వర్తిస్తుంది. ఈ సమయంలో విద్యార్థి ఏ ప్రాంతంలో చదివాడు అనే దానికన్నా, తండ్రి/తల్లి స్వస్థలం, గడచిన విద్యా సంవత్సరాల చిరునామాలు ముఖ్యమైనవి భావించాలి అని ఏపీ ధర్మాసనం తెలిపింది.
విద్యార్థులు ఏ కోర్సుకు దరఖాస్తు చేస్తున్నప్పటికీ, సరైన చిరునామా, తల్లిదండ్రుల ప్రాంతీయ సమాచారం, విద్యాసంస్థ పేరు, చదువు ప్రారంభ సంవత్సరం మరియు పూర్తయిన సంవత్సరం లాంటి వివరాలను ఖచ్చితంగా నమోదు చేయాలి. అవసరమైతే, హైకోర్టు తీర్పు కాపీని లేదా తల్లిదండ్రుల ఆదాయ-రెసిడెన్సీ సర్టిఫికేట్‌లను జత చేయడం మంచిది. ఇవి లోకల్ క్వోటాలో అర్హత నిరూపించడంలో సహాయపడతాయి. వివరాలు తప్పుగా ఇచ్చినపుడు లేదా అస్పష్టంగా ఉన్నపుడు ప్రవేశాలకు ఆటంకం కలగవచ్చు.
మీ ఇంటర్ చదువు తెలంగాణలో జరిగిందన్న కారణంతో మీరు ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో స్థానిక హక్కులు కోల్పోవాల్సిన అవసరం లేదు. మీ తల్లిదండ్రులు లేదా మీ స్వగ్రామం ఏపీకి చెందినదైతే, మీకు అక్కడి లోకల్ క్వోటాలో సీటు దక్కే అవకాశముంది అని హైకోర్టు కూడా తేల్చి చెప్పింది.
మీరు 9వ తరగతి నుంచి ఇంటర్ వరకు ఒకే రాష్ట్రంలో (ఉదా: ఆంధ్రప్రదేశ్) నిరంతరంగా చదువుతూ ఉన్నట్లయితే, మీరు ఆ రాష్ట్ర స్థానికుడిగా పరిగణించబడతారు. ఇది వైద్య, ఇంజినీరింగ్ వంటి ప్రొఫెషనల్ కోర్సులలో ప్రవేశాల సమయంలో ఎంతో కీలకం.
ప్రభుత్వం ఒక విధంగా నిబంధనలు విధించినా, హైకోర్టు తీర్పు చట్టబద్ధంగా అధికారం కలిగినది. అందువల్ల విద్యార్థులు ఈ రెండు విషయాలను బాగా తెలుసుకొని, హక్కులు కోల్పోకుండా ముందుగానే అవసరమైన పత్రాలు సిద్ధం చేసుకోవాలి.